در میانه کوچههای آجری کاشان، آنجا که شمیم گل محمدی در باد میپیچد و قناتهای خموش قصههای هزارساله را زمزمه میکنند، قهوهای دم میکشید که نه تنها هوش از سر، که دل از جان میربود.
قهوهای که آن را “قهوه کاشونی” مینامند.
قهوه کاشونی چیست؟
قهوه کاشونی تنها یک نوشیدنی نیست؛ آیینی است از روزگار قاجار، رسم دلدادگان در حیاطهای حوضدار، و تلخی شیرینیاش به یاد میماند، چون قصهای از شبهای یلدای قدیم.
در مجلس اهل دل، این قهوه را بهوقت دیدار، هنگام عقد، ختم، یا حتی نقل شبانه میآوردند. عطری غلیظ، مزهای کمی سوخته، و طعمی آشنا با چاشنی خاطرات.
قهوه کاشونی، تلخ است اما دلنشین. نه از آن تلخی که بر چهره چین اندازد، که از آنگونهای که شیرینی زندگی را بیشتر نمایان کند.
طرز تهیه قهوه انوشه (نسخه خاص قهوه کاشانی)
و اما اگر میل داری در کنج خانهات قهوهای بنوشی که همچون انوشهی بهشتی بر جانت بنشیند، اینک دستور آن، برگرفته از دل خانههای کاشان:
مواد لازم:
-
قهوهی آسیابشده به سبک ترک (مقدار: ۱ قاشق چایخوری پر برای هر نفر)
-
شکر (بنا بر ذائقه)
-
هل ساییدهشده (نصف قاشق چایخوری)
-
گلاب کاشان اصل (۱ قاشق غذاخوری)
-
آب سرد (به مقدار لازم برای هر فنجان)
-
زعفران دمکرده (اختیاری)
دستور تهیه:
-
دمکردن دلبرانه:
در یک قهوهجوش مسی یا جذوه، قهوه، آب و شکر را با هم مخلوط کن. آرامآرام با قاشق چوبی هم بزن تا قهوه یکدست شود. -
افزودن عطر:
هل را بیفزا، و اگر دلت گلاب میخواهد، همان لحظه آن را نیز اضافه کن. قهوه را روی شعله ملایم بگذار. حوصله میخواهد، مثل دلدادگی. -
شکوفهی کف:
پیش از آنکه جوش بیاید، یک لایه کف بر سطح مینشیند. آن را با قاشق بردار و در فنجان بریز. این، رسم اصیل نوشندگان قهوه کاشونی است. -
بار دوم عشق:
بگذار قهوه کمی دیگر بالا بیاید (نه بجوشد که دل بسوزد!)، سپس آن را به آرامی روی کف ریختهشده بریز. -
دلآرامی:
اگر دوست داری، چند قطره زعفران دمکرده در فنجان بچکان. حالا آمادهای تا بنوشی.
نوشیدن قهوه کاشانی رسم جانبخش
قهوه کاشونی را در فنجانهای دستهدار کوچک سرو میکنند. کنارش نقل میگذارند، یا کمی نان قندی. نه شیرینی برای شیرین کردن قهوه، که برای شیرین کردن لحظه.
این قهوه را تنها نمینوشند، به همراه دوست، با دل آرام، یا در هوای خاطره.
هر جرعهاش، دریچهای است به کوچهباغهای کاشان، جایی میان حوض و دیوارهای خشتی.
نوشیدن قهوه انوشه کاشانی در عمارت قاجاریه
در دل کوچهپسکوچههای تاریخ، جایی میان آجرهای زرد و پنجرههای اُرسی، قهوه انوشه کاشان در کنار طعم و معماری اصیلِ رستوران عمارت قاجاریه جان میگیرد. آنجا که عطر گلاب و هل در فضا میپیچد و هر فنجان قهوه، روایتیست از دورانی که ناصرالدینشاه در سایهٔ شمعدانها، قهوهاش را جرعهجرعه مینوشید. نوشیدن قهوه انوشه در عمارت قاجاریه، تنها یک تجربه طعمی نیست؛ سفریست به دل تاریخ، فرهنگ و نجابت ایرانی
کلام آخر:
اگر روزی دلت تنگ شد برای حال خوب، برای عطر اصیل ایرانی، برای طعم تلخ و مهربان زندگی، فنجانی قهوه کاشونی بنوش.
و اگر خواستی دل به دل آنهایی بدهی که هنوز این رسم را زنده نگه داشتهاند، طومار مجازیشان اینجاست:
📜 @emarat_ghajarieh
🌿 بنوش، بچش، و بگذار زندگیات، از نو شکوفه بزند.
قهوهٔ کاشونی را بنگر که چون شهد گوارا بر جان مینشیند ☕✨ هر که جرعهای بچشد، دگر دل از آن برداشته نتواند! 💖☕
دلبرانه دمیده و خوشعطر، چنان که طعمش حکایتی در دلها سازد! 🍂☕